ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΕΝΑΣ ΣΚΑΠΑΝΕΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ,

ΕΝΑΣ ΣΚΑΠΑΝΕΑΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ

Αρ. Κωνστ. Μ. Κονταξόπουλος,

Δ/ντής Ιατρός Καρδιολόγος-Παθολόγος Ασκληπιείου Βούλας.

Όπως είναι γνωστό στους περισσότερους, ο Άγιος Βασίλειος αφού τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην πατρίδα του, την Καισαρεία της Καππαδοκίας και στην Νεοκαισάρεια, με τον πατέρα του, μετά πήγε στην Κωνσταντινούπολη για ανώτερες σπουδές και κατόπιν στην Αθήνα, οπού μαθήτευσε σε σοφούς διδασκάλους και εσπούδασε τα Ελληνικά γράμματα, την φιλοσοφία, την ρητορι­κή, την αστρονομία και την γεωμετρία. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε έδρα Ιατρικής στα Πανεπιστήμια, αλλά οι σπουδαστές μέσα στο μάθημα της Φι­λοσοφίας εμάθαιναν και ορισμένα στοι­χεία της Ιατρικής.

Δεν μπορούμε όμως να χαρακτηρίσουμε σαν γνώστη της Ιατρικής και ιατρό, κάθε σπουδαστή της Φιλοσοφίας του καιρού εκείνου. Όμως ο Άγιος Βασίλειος δεν αρκέ­στηκε μόνο σ' αυτές τις λίγες γνώσεις της Ιατρικής, αλλ' ασχολήθηκε πολύ και μ' αυτήν και έγραψε πολλά μέσα στα συγγράμματα του περί Ιατρικής. Ίσως το μεγάλο του αυτό ενδιαφέρον προς την επιστήμη του Ιπποκράτη, να ωφείλετο κατά ένα μέρος και στην κακή προσωπική του υγεία και την ασθένεια που τον καταταλαιπωρούσε σε όλη την βραχυχρόνια ζωή του. Το ιατρικό του όμως ενδιαφέρον δεν στάματα μόνο στα συγγράμματα, αλλά κορυφώνεται με την ίδρυση του πρώτου Δημοσίου Νοσοκομείου στον κόσμο, μέσα στην περίφημη πόλη της φιλανθρωπίας που αυτός είχε δημιουρ­γήσει, δηλαδή την «Βασιλειάδα». Και όχι μόνο ήταν ο ιδρυτής του πρώ­του Νοσοκομείου, αλλά έδειχνε και τε­ράστιο ενδιαφέρον για τους ασθενείς που νοσηλεύονταν σ' αυτό, ειδικά δε για τους λεπρούς, που τους περιεποιείτο και τους περιέθαλπε ο ίδιος προσωπικά. Μελετώντας τα συγγράμματά του καθώς και τις ομιλίες του, μπορεί κα­νείς να αντιληφθεί ότι κάθε φορά που του δινόταν η ευκαιρία να ασχοληθεί με ιατρικά θέματα ήταν όχι μόνο εγκυκλοπαιδικά κατατοπισμένος σ' αυτά αλλά ταυτόχρονα βαθύς γνώστης των επιστημονικών δεδομενών της εποχής του.

Αν και ο σκοπός του δεν ήταν να συγγράψει ιατρικές μελέτες, όμως είναι πολύτιμες οι επιστημονικές του παρατηρήσεις που σημειώνει σε αρκε­τές εργασίες του.

Ο Μέγας Βασίλειος με το φωτεινό του παράδειγμα ήθελε να μας πείσει ότι είναι απαράδεκτο στον άνθρωπο να περιφρονεί τους συνανθρώπους του, καθώς και να ασκείται αγριότητα στους ασθενείς.

Ο Μέγας Πατέρας της Εκκλησίας μας που μερικοί τον αποκαλούν και Βασιλέα των Πατέρων, είναι ο πρώτος που ετόνισε την ανάγκη της προσω­πικής επαφής γιατρού και αρρώστου. Γι' αυτό πηγαίνει κοντά στον άρρω­στο, μελετά τα προβλήματά του, τον ενισχύει ψυχικά με μοναδικό σκοπό να τον θεραπεύσει. Η ανθρωπιστική ια­τρική είχε βρει από τότε στο πρόσωπο του τον ενσαρκωτή της. Η εφαρμογή της Ιατρικής της προσω­πικότητας, στην σύγχρονη ιατρική σκέ­ψη, θα πρέπει να θεωρεί σαν τον πρώτο θεμελιωτή των αρχών της τον Μέγα Βασίλειο, 16 ολόκληρους αιώνες πριν.